In dit artikel wordt de break even analyse praktisch uitgelegd. Met deze uitleg begrijp je het concept en ben je in staat het break-even point, een belangrijke financiele indicator, te berekenen.

Wat is een break even analyse?

De break even analyse (BEA) is een nuttig hulpmiddel om de relatie tussen vaste en variabele kosten en opbrengsten te bestuderen. Het is onlosmakelijk met het break even point, ofwel het break even punt (BEP) verbonden, wat aangeeft vanaf welk moment een investering een positieve opdracht zal gaan generen. Het kan grafisch worden weergegeven of met een eenvoudige wiskundige formule worden berekend. Een break even analyse berekent bij een bepaalde (verkoop)prijs de omvang van de productie, die noodzakelijk is om alle gemaakte kosten te dekken.

Break even analyse componenten

Om te begrijpen hoe deze analyse werkt, is het verstandig om de volgende kostenbegrippen in ieder geval even de revue te laten passeren:

Vaste Kosten

Deze kosten worden ook wel constante kosten genoemd. Deze kosten worden altijd gemaakt na het besluit om een economische activiteit te starten en ze hangen direct samen met het niveau van de productie, maar niet met de hoeveelheid productie. Constante kosten omvatten (maar zijn niet beperkt tot) waardevermindering op materiaal, rentelasten, belastingen, en algemene overheadkosten (personeelskosten, energiekosten, afschrijvingskosten).

Een timmerbedrijf waar voornamelijk tafels, stoelen en kasten worden gemaakt, heeft 50 medewerkers in dienst. Het bedrijf heeft een groot aantal constante kosten. Het gaat om kosten die elke maand terugkomen en hetzelfde zijn, en pas na een jaar kunnen veranderen. Denk hierbij aan loon, maandelijkse energielasten en de afschrijvingskosten van het vlottend kapitaal (waaronder machines) en het vaste kapitaal (zoals een bedrijfshal).

Variabele Kosten

Dit zijn kosten die veranderen in de directe relatie tot het geproduceerde volume. Het gaat hier om bijvoorbeeld verkoopkosten, productiekosten, brandstof en andere kosten die direct zijn gerelateerd aan de productie van goederen of aan een investering in een kapitaalgoed. Voor het timmerbedrijf zijn voornamelijk de kosten van grondstoffen, hulpstoffen en halffabricaten zoals hout, spijkers en koperen handvatten, variabel. Als er per maand 50 kasten worden geproduceerd, dan is er minder verbruikt dan wanneer er in een andere maand 75 kasten worden geproduceerd. Zodoende variëren deze kosten maandelijks.

Handig financieel instrument

De break even analyse (BEA) is een handig instrument om te beslissen of een bedrijf een product wel of niet moet gaan produceren en verkopen. Daarnaast kan het break even point (BEP) worden berekend, wat ook wel het kritisch punt wordt genoemd. Het gaat hier om de omzet, waarbij de totale opbrengen gelijk zijn aan de totale kosten die gemaakt zijn. In dat geval speelt een organisatie quitte en zijn zowel de constante als de variabele kosten terugverdiend. Als de omzet lager is dan de totale kosten, dan is er sprake van verlies. Alles boven dit kritische punt kan als winst worden weg geboekt.

 

Break even analyse formule

Voor de berekening van het break even punt binnen de break even analyse zijn een aantal gegevens nodig, namelijk de constante kosten, de verkoopprijs van het product en de variabele kosten per product.

Het break even punt wordt bepaald door het moment dat de constante kosten zijn terugverdiend. Dat gebeurt pas door de zogenoemde dekkingsbijdrage; de verkoopprijs minus de variabele kosten. Wanneer de constante kosten gedeeld worden door deze dekkingsbijdrage, is het BEP bekend. In formule ziet het er zo uit:

Break even punt = Constante kosten / (Verkoopprijs – Variabele kosten)

 

Praktijkvoorbeeld

Het eerdergenoemde timmerbedrijf is van plan om een nieuw kast te maken. Het gaat om een Bohemian model van ruig white washed hout, met twee deuren en onderin een lade. Het is een kast van bijna 2 meter hoog, een breedte van 1.50 meter en de diepte is 0.5 meter. Er zitten planken in de kast en er is een hanggedeelte, waardoor de kast ook als kledingkast gebruikt kan worden.

De directeur doet er goed aan om eerst naar een aantal gegevens te kijken, voordat hij besluit de kast in productie te nemen:

• De verwachte verkoopprijs is € 1.000,-.
• De constante kosten komen gemiddeld op € 210.000,- per jaar (maandelijkse personeelslasten, energiekosten, rente- en afschrijvingskosten).
• De inkoopprijs van het hout, hulpstoffen en halffabricaten is € 400,- per kast en vormen de variabele kosten.

Met al deze gegevens gaat de directeur het BEP berekenen en hij komt tot de volgende som:

Break even punt = € 210.000 – (€ 1.000 – € 400) = 350 stuks

 

Dat betekent dat het timmerbedrijf pas bij de verkoop van 350 van dit soort kasten quitte gaat spelen en bij de 351e kast winst gaat boeken.